Badania nieniszczące to inaczej diagnoza, która pozwala pozyskać informacje o predyspozycjach i wadach diagnozowanej maszyny lub materiału bez wpływania na ich strukturę. Inaczej mówiąc są to badania nieingerujące i są przeprowadzane w pierwszej kolejności, ponieważ są nieinwazyjne, szybkie, a ich koszt jest o wiele niższy od badań niszczących. Rzetelna diagnoza pozwala na optymalizację parametrów związanych z trwałością, nieawaryjnością i efektywnością pracy.

Zastosowanie badań nieniszczących podczas kontroli jakości

Przede wszystkim procesy związane z kontrolą jakości nie mogą być uznawane za kompletne bez przeprowadzenia badań nieniszczących. Rozwój diagnozy nieingerującej w konstrukcję i strukturę sprawił, że znacznie obniżyły się wydatki ponoszone na kontrolę jakości. Nie trzeba już opierać się jedynie na badaniach destrukcyjnych, które nadal są konieczne, ale nie w takiej intensyfikacji jak przed rozwojem badań nieniszczących. Badania korozyjne, wytrzymałościowe i zmęczeniowe charakteryzują się wysokimi kosztami, ponieważ wiążą się z uszkodzeniem lub całkowitym zniszczeniem badanych obiektów. Badania nieniszczące przeważnie odbywają się na sprawnych elementach i urządzeniach, dzięki temu mają możliwość zapobiegania awarii zanim ona nastąpi. Metody diagnozowania nieinwazyjnego znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle wytwórczym, motoryzacji, inżynierii budowlanej, a także w sektorze lotniczym, kosmicznym i zbrojeniowym. Branżowe pisma informują, że w Polsce aż 85% badań nieniszczących dotyczy gałęzi związanych z przemysłem metalurgicznym.

Czym charakteryzują się badania nieniszczące?Jakie są typy badań nieniszczących?

Oczywiście dopasowanie odpowiedniego typu badań jest uzależnione od specyfikacji diagnozowanego obiektu. Badania magnetyczno-proszkowe pomagają znaleźć tzw. nieciągłości powierzchniowe i podpowierzchniowe. Badania polegają na namagnesowaniu badanych obiektów i zobrazowaniu pola magnetycznego na podstawie rozproszenia proszku magnetycznego. Zmiany w polu magnetycznym pojawiają się na odcinkach, które charakteryzują się nieciągłościami materiałowymi. Badania nieniszczące penetracyjne wykazują usterki na podstawie analizy wnikania cieczy. Substancje barwiące i fluorescencyjne są w stanie wykazać pęknięcia, rozwarstwienia, porowatości i nieszczelności, które występują na powierzchni badanych przedmiotów. Diagnoza penetracyjna ma zastosowanie w kontrolowaniu zbiorników, rur i spawów. Badania radiograficzne są wstanie wykazać nieprawidłowości przy pomocy promieni rentgenowskich i gamma. Diagnoza polega na podświetleniu badanego obiektu.